Nöbetçi Eczaneler
Haber: Ahmet ÜN
(DİYARBAKIR) – Diyarbakır’da, anne ve üç çocuğunun ölümüne yol açan 13 katlı binada çıkan yangına ilişkin bilirkişi ve itfaiye raporu tamamlandı. Bilirkişi raporunda, “Söz konusu binada yangın dedektörü ve yangın alarm sistemi görülmemiştir. Binanın genel olarak onaylı projeye uygun şekilde tatbik edilmemiş olması, projeye aykırı imalatların yapılmış olması, yapılan imalatların yangın yönetmeliğine aykırı olması nedeniyle yangının mevzuatta belirtilen hususlara aykırı şekilde imalatlardan kaynaklandığı görüş ve kanaatine varılmıştır” ifadeleri yer aldı.
Kayapınar ilçesi Fırat Mahallesi’nde bulunan 13 katlı Rojava sitesinde, 5 Haziran’da çıkan Bircan Çavdar ile çocukları Yunus Emre (12), Zeynep (4) ve Elif Çavdar’ın (4) hayatını kaybettiği yangınla ilgili, Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’nca başlatılan soruşturma sürüyor.
Binanın müteahhidi M.A.Ç. ve yapı denetim sorumlusu B.C. tutuklandığı soruşturma kapsamında bilirkişi heyeti ve Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı’nca hazırlanan rapor tamamlandı.
2 elektrik elektronik mühendisi, inşaat mühendisi, makine mühendisi ve elektrik teknisyeninin bulunduğu 5 kişilik bilirkişi heyeti tarafından binada yapılan incelemelerin ardından Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’na sunulmak üzere 28 sayfalık rapor hazırlandı.
“Yangın dedektörü ve yangın alarm sistemi görülmemiştir”
Bilirkişi raporunda, “Mevcut kullanılan depo E blok altında planlanmıştır. Depo betonarme olarak planlandığı ve içerisi su dolu olduğu için kapasitesi ölçülememiştir. Yangın ve içme suyu için bir pompa ve hidrofor görülmüştür. Söz konusu binada yangın dedektörü ve yangın alarm sistemi görülmemiştir” tespitinde bulunuldu.
“Binanın onaylı projeye uygun şekilde tatbik edilmediği”nin de belirlendiği raporun sonuç ve kanaat kısmı değerlendirmesinde ise şunlar kaydedildi:
“Elektrik tesisatındaki olası kısa devre nedeniyle kablolarda oluşan sıcaklığın şaft kanalında (binanın elektrik tesisatlarının geçtiği dikey boşluk) bulunan kolon kablolarının üst üste ve istiflenmiş şekilde birbirine yakın olması nedeniyle diğer kablolara yayılması, bina elektrik tesisatı koruma ve topraklama elemanlarının yetersiz kalması veya olmaması nedeniyle oluşan sıcaklığın şaft kanalı içerisinde bulunan kabloların yanmasına neden olmuştur. Şaft kanalı genel yapısının ve şaft kapaklarının mevzuata aykırı şekilde imal edilmiş olması, şaft kanalı içerisinde normalde olmaması gereken malzemeler nedeniyle yangının yayılarak ve alevli bir şekilde ilerleyip çatıya kadar ulaştığı değerlendirilmiştir. Binanın genel olarak onaylı projeye uygun şekilde tatbik edilmemiş olması, projeye aykırı imalatların yapılmış olması, bu imalatların yangın yönetmeliğine aykırı olması nedeniyle yangının mevzuatta belirtilen hususlara aykırı şekilde imalatlardan kaynaklandığı görüş ve kanaatine varılmıştır.”
“Elektrik tesisatının yanması sonucu yangının meydana geldiği kanaatine varıldı”
Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığınca hazırlanan olay raporda da yangına 11 araç ve 44 personel ile müdahale edildiği, 50 ton su kullanıldığı ifadeleri yer aldı.
Zemin katından çatı bölümüne kadar bina içerisinde bulunan elektrik şaftı, çatının tamamı ve asansör dairesinin yandığı belirtilen raporda, “Binanın şaft boşluğunda bulunan elektrik tesisatının yanması sonucu yangının meydana geldiği kanaatine varıldı. Binada herhangi bir yangın kompartımanı (Bina içerisinde, üstü ve altı da dahil olmak üzere her yanı en az 60 dakika yangına karşı dayanıklı yapı elemanlarıyla duman ve ısı geçirmez alanlara ayrılmış (hacim) bölüm) bulunmamaktadır. Şaft kapaklarının yangına dayanıklı olmayan PVC malzemeden yapıldığı, kapakların ısı ve duman sızdırdığı, çatının taşıyıcı sisteminin yanmaz malzeme olmadığı ve ahşap olduğu görülmüştür. Çatının kaplama malzemesinin mimari projede kiremit, mevcutta ise trapez sac olduğu görülmüştür. Yangın güvenlik holünün taban alanının 2,5, kaçış yönündeki boyutunun ise 1,34 metrekare olduğu görülmüştür. Yangın güvenlik hollerinin eşyalarla dolu olduğu görülmüştür” denildi.
“Yangın merdiveninde havalandırma ve basınçlandırma olmadığı görülmüştür”
Yangın merdiven kapısının ilgili standartlara uygun olmadığı, duman sızdırdığı ve kendinden kapanır olmadığı tespitinin yer aldığı raporda, “Bütün yapılarda aksi belirtilmedikçe en az 2 çıkış tesis edilmesi ve çıkışların korunmuş olması gerekirken bu binada 1 çıkış mevcuttur. Binada 2 merdivenin sokağa müstakil çıkışının olmadığı görülmektedir. Yangın merdiveni kapısının merdivenin 3’te 1’inden fazlasını daralttığı görülmüştür. Servis merdiveninin baş kurtarma mesafesinin 206 santimetre olduğu belirlenmiştir. Yangın merdiveninde basamak yüksekliklerinin düzensiz olduğu ve basamak genişliğinin 250 milimetreden az olduğu görülmüştür. Kaçış merdiveni güvenlik holünde elektrik tesisatı ve şaft kapakları görülmektedir. Yangın merdiveninde havalandırma ve basınçlandırma olmadığı görülmüştür” tespitleri yer aldı.
“Binada herhangi bir acil durum aydınlatılması, yönlendirilmesi, algılama ve uyarı sistemi bulunmamaktadır”
İtfaiye raporunda, bodrum kattaki kapıların hiçbirinin yangın kapısı olmadığının tespiti de yapıldı. Binadaki kaçış yolu kapısının genişliğinin en az 69,7 santimetre, yüksekliğinin ise 195 santimetre olduğunun görüldüğü belirtilen raporda, şu tespitlere yer verildi:
“Yapı yüksekliği 30,50 metreden fazla ve 51,50 metreden az olan konutlarda, birbirlerine alternatif, her ikisi de korunumlu ve en az birinde yangın güvenlik holü düzenlenmiş ve basınçlandırma uygulanmış 2 kaçış merdiveni yapılması mecburidir. Binada 2 merdivenin korunumlu olmadığı ve merdivenlerin sokağa müstakil çıkışının bulunmadığı görülmektedir. Binadaki kabloların yangına dayanıklı olmadığı ve aynı zamanda çelik boru içerisinden geçirilmediği belirlendi. Asansörlerin yangın uyarısı aldığında kat ve koridor çağrılarını kabul etmemesi gerektiği ve binadaki asansör sistemlerinin olmadığı görülmektedir. Elektrik şaftında tüm katlarda açıklıkların yangın durdurucu harç, yastık, panel gibi bir malzeme ile kapatılmadığı görülmektedir. Binada herhangi bir acil durum aydınlatılması, yönlendirilmesi, algılama ve uyarı sistemi bulunmamaktadır. Binada yangın dolaplarının faal olmadığı ve yönetmelikte belirtilen standartlara uygun olmadığı, aynı zamanda ‘itfaiye su alma’ ve ‘su verme ağzı’nın bulunmadığı görülmektedir. Kazan dairesinin kapısının genel kullanılan merdivenlere doğrudan açıldığı görülmektedir.”