(ANKARA) – CHP Genel Başkan Yardımcısı Ulaş Karasu, “Yap-İşlet-Devret projeleri milyarları yutmaya devam ediyor. Köprü ve otoyollar için şirketlere verilen geçiş garantisine yapılan ödemeler katlanarak yapım maliyetini geçti. Önümüzdeki üç yıl için ödenecek tutarla 11 adet yeni Yavuz Sultan Selim Köprüsü, altı adet yeni Osmangazi Köprüsü, yedi adet yeni Avrasya Tüneli yapılabilir” dedi.
CHP Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’ndan Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Ulaş Karasu, Karayolları Genel Müdürlüğü’nün (KGM) 2026 yılı bütçe teklifine ilişkin yazılı açıklama yaptı. Karasu, şunları kaydetti:
“KGM’nin 2026 yılı bütçe teklifi yol, köprü ve tünel işleten müteahhitlerine bol keseden verilen, dövize endeksli garantilerin bütçeye yükünü ve önümüzdeki yıllara ilişkin garanti ödemelerine yapılacak ödeme yükünü ortaya koydu. Bütçe teklifine göre, garanti ödemelerinin yapıldığı kalemden şirketlere 2026 yılında 101 milyar 302 milyon lira para ayrıldı. Gerçekleşmeyen garantiler için 2027 yılı için 125 milyar lira, 2028 yılı için de 150 milyar lira kaynak öngörüldü.”
Karasu, AK Parti’nin Yap-İşlet-Devret modeli tüm projeleri için şirketlere ödenen toplam tutarın geçen yıl 154,4 milyar lira olduğunu belirtirken, bunun 63,6 milyar lirasının Avrasya Tüneli ile otoyol ve köprülere yapılan ödemeler olduğunu belirtti. Bu rakamın bu yıl için sırasıyla 202,2 milyar lira ve 94,6 milyar liraya çıkacağını belirten Karasu, bu ödemelerin dövize endeksli olduğu için aslında öngörülenden çok daha yüksek gerçekleşeceğini ifade etti.
“Bu projeler çocuklarımızın geleceğini ipotek altına alıyor”
Tutturulamayan geçiş garantileri nedeniyle sadece Karayolları bütçesinden son altı buçuk yılda 228,9 milyar lira harcandığını belirten Karasu, “Biz bu projelerin yapılmasına değil, yapılma modellerine karşı olduğumuzu defalarca söyledik. Çünkü bu projelerin çocuklarımızın, hatta torunlarımızın geleceğini ipotek, milletin bütçesini rehin aldığı çok açık. Bugüne kadar ödenen garantilerle her üç yılda bir 11 Yavuz Sultan Selim Köprüsü yapılabilirdi. Yine bakın, garanti geçiş sayıları tutturulamadığı için bu şirketlere önümüzdeki üç yıl için tam 376,3 milyar lira sene başı ödeneği konuldu. Avrasya Tüneli bu ödemeye dahil değil, onun için de bu yıl 3 milyar liranın üzerinde para harcandı. Bütün bunlar kimin parası? İşçinin, çiftçinin, emeklinin, o köprüyü kullanmayan, tünelinden geçmeyen vatandaşın cebinden şirketlere aktarılan kaynak.”
“2044 yılında devlete geçecek projeler olduğunu da hesap edersek altı köprü değil, 66 köprü daha yapılabilir”
Şirketlere verilen geçiş garantisi ödemelerinin katlanarak yapım maliyetini katbekat geçtiğini hatırlatan Karasu, “Köprülerinin maliyetlerinin ihale tarihlerindeki döviz kuruyla yapılan hesaplamayla ve bugüne kadar ödenen parayla çok sayıda köprü ve tünel yapılabilirdi. Hesap ortada. Örneğin Osmangazi Köprüsü’nün maliyeti resmi açıklamalara göre 1,5 milyar dolar. Yani bugünkü güncel maliyeti 63,1 milyar lira. Bütçeye koyulacak olan üç yıllık toplam garanti ödemesiyle ve bugünkü dolar döviz kuruyla altı adet yeni Osmangazi Köprüsü yapılabilir. Yine şekilde 809,9 milyon dolara mal olan Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nden 11, yedi adet yeni Avrasya Tüneli, Çanakkale köprüsünden ise beş adet daha yapılabilir. Üstelik, bu projelerin bazılarının kapalı kapılar ardında sözleşme değişikliği yapılarak kamuya devir tarihlerinin uzatıldığını da çok iyi biliyoruz. 2044 yılında devlete geçecek projeler olduğunu da hesap edersek altı köprü değil, 66 köprü; yedi tünel değil, 77 tünel daha yapılabilir” ifadesini kullandı.