CHP’li Akay: Harcamayı yapan dar gelirliler değil, gelir dağılımındaki bozukluk nedeniyle geliri çok yüksek olan insanlar

(TBMM) – CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akay, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan’ın ‘yastık altı altın’ sözlerine ilişkin, “Yastık altındaki altınların ekonomiye katkısı da 4 milyar dolar civarında. Mal ve hizmet alımlarına yönelik talep enflasyonu yaratacak bir durum söz konusu değil. Bunun da büyük bir bölümünün konut alımlarına gittiğini görüyoruz. Zaten harcamayı yapan dar gelirliler değil, gelir dağılımındaki bozukluk nedeniyle geliri çok yüksek olan insanlar. Bu yanlış bir uygulama ve bunun asıl sorumlusu denk bütçeyi sağlayamamamız, kamu kurum ve kuruluşlarında da savurganlığı önleyemememiz. Eğer biz bunları para politikası ve maliye politikası tedbirlerini eş güdümlü götürmüş olsaydık, hakikaten enflasyonu kontrol altına almış olacaktık” dedi.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, AK Parti Samsun Milletvekili ve Komisyon Başkanı Mehmet Muş’un başkanlığında toplandı. TCMB Başkanı Fatih Karahan’ın, bankanın faaliyetlerine ilişkin sunum yapmasının ardından milletvekilleri söz aldı.

CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akay, “Enflasyon suçlusu hane halkı değil” diyerek Karahan’ın ‘yastık altı altın’ sözlerini hatırlatarak, şöyle devam etti:

“Siz yastık altı tutarlarının enflasyona etkisi olduğunu ifade ettiniz. Yastık altındaki altınların ekonomiye katkısı da 4 milyar dolar civarında. Mal ve hizmet alımlarına yönelik talep enflasyonu yaratacak bir durum söz konusu değil. Bunun da büyük bir bölümünün konut alımlarına gittiğini görüyoruz.

Zaten harcamayı yapan dar gelirliler değil, gelir dağılımındaki bozukluk nedeniyle geliri çok yüksek olan insanlar. Siz asgari ücrette ara zam yapmayıp emekliye, memura, işçiye yeterli zammı vermeyerek enflasyonu kontrol altında tutamayacaksınız. Bu yanlış bir uygulama ve bunun asıl sorumlusu denk bütçeyi sağlayamamamız, kamu kurum ve kuruluşlarında da savurganlığı önleyemememiz. Eğer biz bunları para politikası ve maliye politikası tedbirlerini eş güdümlü götürmüş olsaydık, hakikaten enflasyonu kontrol altına almış olacaktık.”

“Hukuk dışılık, Türkiye’nin risk algısını artırmakta, kredi notunu olumsuz etkilemektedir”

CHP Trabzon Milletvekili Sibel Suiçmez, belediyelere yönelik operasyonlara dikkat çekerek, “Son bir yıldır ülkemizde yaşanan hukuka aykırı süreç, Anayasamızın 2. maddesinde ‘hukuk devleti ilkesi’nin fiilen ortadan kaldırılması nedeniyle yaşadığımız sürecin ekonomik refah getirmesi mümkün değildir. Bu durumun ekonomik işleyiş açısından çok büyük riskler taşıdığı da ortadadır” dedi. Suiçmez, şöyle devam etti:

“Hukuki güvenilirliğin olmaması, hukuki öngörünün olmaması, yatırımların kaçmasına, yapısal güvenin bozulmasına, kurumsal işleyişi olumsuz yönde etkileyen bir husustur. Yatırımcılar, eğer bir hukuk devleti varsa orada yatırım yaparlar. Dolayısıyla hukuk dışılık, Türkiye’nin risk algısını artırmakta, kredi notunu olumsuz etkilemekte, dış finansman olanaklarını azaltmakta ve açıkça yatırımların kaçmasına da neden olmaktadır. Bu açıdan bakınca, 19 Mart operasyonunun Merkez Bankası rezervlerine maliyetinin ne olduğunu açıklar mısınız? Bizim tespitlerimize göre rezervlerin maliyeti 60 milyar dolardır.

Üstelik biz bu rezervleri, dünyanın en yüksek dolar faizini carry trade ile ülkemize kısa vadeli sıcak paraya en yüksek dolar faizini ödeyerek biriktirmiştik. ’19 Mart süreci olmasaydı, şu anda politika faizi yüzde 35 seviyesinde olabilirdi’ diye düşünüyoruz. Tüm bu olanağı bir kişinin çıkarı uğruna feda ettik. Sizin bu konuda değerlendirmeniz nedir?”

“Kuraklık ve zirai donun enflasyon üzerinde bu kadar etkisi varsa çöpe giden gıdaların neden önüne geçilmiyor?”

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, zirai donun enflasyona etkisine ilişkin şöyle konuştu:

“Sayın Cumhurbaşkanı Zirai Don’la ilgili 50 bin 300 adet TARSİM sigortasının kabul edildiğini ve ödemenin de 23 milyar lira olduğunu belirtiyor. Bizim Zirai Don Komisyonuna gelen Tarım Sigortası Genel Müdürü ise bu rakamın 89 milyar olduğunu ve ödenecek paranın 21 milyar olduğunu ifade ediyor. Şimdi verilerde bu kadar enteresan olumsuzluklar var.

Ülkede ciddi biçimde bir israf var. Tarladaki ürünün yüzde 35’i sofraya erişmiyor. 2023 yılında bakanın yazılı soruma verdiği rakama göre, 18 milyon 200 bin ton çöpe giden gıdamız var. Bu yıl ise bu rakam 23 milyon tonu geçmiş. Burada 200 milyarın üzerinde bir parayı biz çöpe atıyoruz. Üretiyoruz, değerlendiremiyoruz. Kuraklık ve zirai donla ilgili sürece baktığımızda bu israf kadar bir olayın enflasyon üzerinde bu kadar etkisi varsa her yıl çöpe giden bu kadar gıdanın neden önüne geçilmiyor? Bugün çiftçilerin kamu bankalarına borcu 1 trilyon 100 milyar lira olmuş.”