(ANKARA) – İran kökenli Sovyet Tacikistan’ı şairi, Nazım Hikmet’in dostu Abulqasım Lahuti’nin Türkçedeki ilk şiir seçkisi “Kızıl Divan” raflardaki yerini aldı. Milat Bülent Kılıç’ın çevirdiği ve yayına hazırladığı kitap, modern Tacik edebiyatının Türkiye’deki ilk kitabı olma niteliğini taşıyor.
Raven Art Yayınları’ndan çıkan ve Lahuti’nin zengin edebi mirasını keşfetmek isteyenler ve Orta Asya edebiyatlarına ilgi duyanlar için kaynak niteliği taşıyan kitapta, 1887-1957 arasında yaşayan Abulqasım Lahuti’nin, gençliğindeki dindar kimliğinden İran Meşrutiyetçi hareketine, oradan da komünist ideolojiye uzanan yaşam öyküsü ele alınıyor.
Farsça kaleme aldığı yüzlerce şiirinde, klasik Divan edebiyatı formlarını devrimci içeriklerle birleştirerek özgün bir edebi çizgi yaratan ender şairlerden olan Lahuti’nin Sosyalist Tacikistan’ın ulusal marşının yazarı olması, onun sadece Tacikistan’ın ve İran’ın değil, Orta Asya coğrafyalarının kültürel ve siyasi inşasındaki önemini de gösteriyor.
Modern Tacik edebiyatından Türkçeye ilk kitap
Raven Art Yayınları’nın kitaba ilişkin bülteninde şu bilgilere yer veriliyor:
“Modern Tacikistan edebiyatından Türkçeye çevrilmiş kapsamlı bir yapıt bulunmaması, bu kitabı daha da önemli kılıyor. Hem Tacik hem de Özbek edebiyatları için büyük önem taşıyan Sadriddin Ayni’nin iki yapıtı 1970’te Özbekçeden çevrilmiş olarak yayınlanmıştı. Ayni’nin yakın dostu ve yoldaşı Lahuti’nin bu yapıtı ise modern Tacik şiirinin kapılarını Türkiye’deki okuyuculara aralayan ilk ve tek kitap olma özelliğini taşıyor. Lahuti’nin daha önce akademik çevrelerin kişisel web sitelerinde kalmış birkaç şiirinin ötesine geçerek, toplumun ulaşabileceği bir kitap formatında sunulması, onun hak ettiği değeri görmesi adına büyük bir adım.”
Kitabın çevirmeni ve yayına hazırlayanı Milat Bülent Kılıç, eserde Lahuti’nin bu çok yönlü kimliğini ve edebi mirasını inceliyor. Kılıç, Lahuti’nin yüzlerce şiiri arasından seçtiği 31 şiiri Türkçeye kazandırırken, şairin otobiyografisi ve iki kapsamlı yazısıyla da okuyucuya derinlemesine bakış açısı sunuyor.
Yıllardır Farsça konuşulan coğrafyaların müzik ve kültürlerine ilişkin radyo programı yapan Kılıç’ın, Lahuti’nin müzikle ilişkisine, bestelenmiş şiirlerine ve yazdığı marşlara dair değerlendirmeleri de kitapta yer alıyor.
Şair, yazar ve çevirmen Kılıç’ın Düşüşleme, Rüzgar Kütüphanesi, Sımoğlu Süleyman Kıssası adlı şiir kitapları, Saklı Rönesans adlı inceleme-araştırma kitabı ve modern İran şiirinin kurucusu olarak kabul edilen Nima Yuşic’in şiirlerinden yaptığı çevirisi bulunuyor.