(LEFKOŞA) – BM’den yapılan açıklamada iki liderin “Gerçek amacın, BM Güvenlik Konseyi kararlarında tanımlandığı şekliyle siyasi eşitliğe dayanan çözüm” olduğunu vurgulandı.
Kıbrıs Türk lideri Tufan Erhürman ile Kıbrıs Rum lideri Nikos Hristodulidis, Perşembe günü Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’nin Kişisel Temsilcisi María Angela Holguín Cuéllar ile gerçekleştirdikleri üçlü görüşmede, çözümün BM Güvenlik Konseyi kararlarında tarif edilen çerçeveye uygun olması gerektiğini yeniden teyit etti. Bu vurgu, Ersin Tatar döneminde öne çıkan iki devletli çözüm söyleminden belirgin bir uzaklaşma olarak değerlendirildi.
BM’den yapılan açıklamada iki liderin “gerçek amacın, BM Güvenlik Konseyi kararlarında tanımlandığı şekliyle siyasi eşitliğe dayanan çözüm” olduğunu vurguladığı belirtilirken, diplomatik çevreler bunun yıllar sonra ilk kez iki tarafın birlikte BM parametrelerini bu denli açık sahiplenmesi olduğunu belirtti.
Erhürman: Üç ana başlık, bazı ilerlemeler ama kapsamlı müzakere için yeterli değil
Görüşme sonrası Türk medyasına konuşan Cumhurbaşkanı Erhürman, toplantının üç ana gündem maddesi üzerine kurulduğunu söyledi. Bunlar, çözüm metodolojisi, önceki dönemde başlatılan güven artırıcı önlemler, Türk tarafının daha önce sunduğu on maddelik öneriler…
Erhürman’ın görüşmede sağlandığını açıkladığı somut ilerlemeler ise şunlar:
“Hellim konusunda Ocak sonuna kadar öngörülen geçiş için mutabakat sağlandı. Metehan geçiş noktasında yedi kabinin aktif çalışmaya devam edeceği ve işlemlerin hızlanacağı belirtildi. Lisans ve ruhsat işlemlerinin artık sadece Metehan’da değil Bostancı ve Derinya’da da yapılabileceği konusunda anlaşmaya varıldı.Tüm geçiş noktalarında personel artışı ve daha kapsamlı düzenlemeler yapılacak. Sağlık, nüfus ve eğitim gibi alanlarda daha sıkı iş birliği hedeflenecek.”
Bu düzenlemelerin özellikle Metehan’daki yoğunluğu azaltmasının beklendiğini kaydeden Erhürman, buna rağmen atılan adımların henüz kapsamlı müzakerelere geçmek için yeterli olmadığını söyledi.
“Siyasi eşitlik” vurgusu var, ama metodolojinin yalnızca ilk kısmı karşılık buldu, diyen Erhürman, ortak açıklamada çözümün “siyasi eşitlik” temelinde ele alındığının belirtilmesini olumlu karşıladığını ancak bunun Türk tarafının dört aşamalı metodolojisinin yalnızca bir bölümüne tekabül ettiğini ifade etti.
Erhürman, “Siyasi eşitlik dönüşümlü başkanlığı da içerir; bugün yapılan vurgu bunun sadece ilk yarısıdır. Birinci madde bile tam karşılık bulmamıştır ve dört maddenin dördü tamamlanmadan kapsamlı müzakereye başlanamaz,” dedi.
BM’nin 5+1 toplantısı
BM’nin “en kısa sürede” toplamak istediği 5+1 formatındaki gayriresmî toplantıya katılma konusunda iki lider taahhütte bulundu. Ancak Erhürman, mevcut ilerlemelerin bu aşama için yeterli olmadığını söyledi.
“Bunlar ilk adımlardır, ama 5+1 toplantısına geçmek için yeterli değil. Özellikle geçiş kapıları gibi konularda daha kapsamlı sonuçlar alınmadan bu sürece girilmesi doğru olmaz,” dedi.
CMP ziyareti ve Rum tarafındaki temaslar
Üçlü görüşme öncesinde liderler, Kayıp Şahıslar Komitesi’nin antropoloji laboratuvarını ziyaret etti ve çalışmaların siyasetten uzak tutulması gerektiğini vurguladı.
Rum basını, Hristodulidis’in görüşme sonrası Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis’i arayarak daha geniş katılımlı toplantının bir an önce yapılması gerektiğini aktardığını yazdı. Rum tarafının ayrıca 2026 AB Konseyi dönem başkanlığı sürecine hazırlanırken Ankara ile gerilimi azaltmaya dönük bir çerçeve çalışması yaptığı belirtiliyor.
Parametrelere dönüş işareti var, ancak yol uzun
BM açıklamasında liderlerin düzenli görüşmeye hazır oldukları belirtilirken, diplomatik kaynaklar bugün verilen mesajların özellikle BM çerçevesine dönüş açısından önem taşıdığını, ancak somut ilerlemenin gerçek test olacağını vurguladı.

