(İSTANBUL) – İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), bisiklet kullanımını artırmak ve çevreci ulaşımı güçlendirmek amacıyla yeni nesil bisiklet paylaşım sistemi için hazırlıklarını tamamladı. Elektrikli bisikletlerin kullanılacağı, istasyonsuz ve maliyetsiz yeni model hem toplu ulaşımı besleyecek hem de İstanbul’un karbon nötr 2050 vizyonuna katkı sağlayacak.
İstanbul’da 2017 yılında 300 istasyon ve 3 bin bisikletle başlayan İsbike uygulaması, geçen yıllar içinde büyük oranda işlevsiz hale geldi. Yaklaşık 2 bin bisiklet hurdaya ayrıldı, gasp edildi veya çalındı. Kalan bisikletlerin bakım ve onarım maliyetleri ise hızla yükseldi. Sadece 2024–2025 döneminde mevcut bin 250 bisikletin bakımına 88 milyon TL harcandı.
Kioskların da eski teknolojiye sahip olması nedeniyle sistemin güncel ihtiyaçları karşılamaktan uzaklaştığını belirten İBB, sürdürülebilir ve kamuya yük getirmeyen yeni modele geçme kararı aldı.
“Yeni model: Elektrikli, teknolojik, gelir getiren”
İBB Meclisi’nin 17 Temmuz 2025’te onayladığı “Paylaşımlı Bisiklet Yönetmeliği Revizyonu” ile yeni dönemin yasal altyapısı hazırlandı. İlgili Bakanlıklarla yürütülen sürecin ardından hayata geçirilecek sistemin başlıca özellikleri şöyle sıralandı:
Elektrikli bisikletler: İlk etapta 4 bin bisiklet hizmete girecek.
Maliyet yükü yok: Yatırım ve bakım-onarım işletmeler tarafından yapılacak, İBB bütçesine yük getirmeyecek.
Gelir modeli: İBB, işletmelerin aldığı lisanstan gelir elde edecek.
Yüksek teknoloji: Uygulama üzerinden kullanım, coğrafi çitleme ile güvenli park, hırsızlığa karşı gelişmiş koruma sistemleri.
Kent estetiği: Yeni park alanları İstanbul’un dokusuna uygun biçimde tasarlanacak.
“Toplu ulaşımı besleyecek”
Yeni bisiklet paylaşım sistemi, toplu ulaşımın ilk halkası olan mikro mobiliteyi güçlendirecek. Kullanıcılar metro, metrobüs ve tramvay hatlarına bisikletle kolayca erişebilecek. Bazı bölgelerde park alanları doğrudan aktarma istasyonu olarak planlanacak.
Alpkökin: “Ulaşımı mikro mobiliteden mega yatırımlara kadar bütüncül yönetiyoruz”
İBB Genel Sekreter Yardımcısı Doç. Dr. Pelin Alpkökin, yeni vizyonu şu sözlerle anlattı:
“Bisiklet kullanımını artırmaya yönelik çalışmalarımız, otobüs öncelikli şeritlerden büyük metro projelerine kadar uzanan geniş bir yelpazenin parçasıdır. Ulaşımı yönetmek, mikro mobiliteden mega yatırımlara kadar bütüncül bir süreçtir. Bisiklet, hem mikro mobilite vizyonumuzun önemli bir parçası hem de tarihi yarımada, Taksim, Kadıköy, Moda gibi bölgelerde yayayı ve bisikleti önceliklendirme hedefimizin somut göstergesidir. Vizyonumuzu modern teknoloji ve halkımızın taleplerini dikkate alarak yeni bir sayfa açıyoruz.”
Alpkökin, mevcut sistemin artık teknolojik ve mühendislik açısından günümüzden uzak kaldığını hatırlatarak, “Yaklaşık 3 bin bisikletle başlayan sistemde büyük bölüm ömrünü doldurdu, bir kısmı gasp edildi veya çalındı. Bugün kullanılan 1.200 bisikletin de ömrü tükenmek üzere. Bu nedenle yeni bir model geliştirdik. İBB’ye yük getirmeyecek, aksine lisans gelirleriyle katkı sağlayacak, elektrikli bisikletler ve yüksek teknolojiyle desteklenen çağdaş bir sisteme geçiyoruz” dedi.
“İstanbul’un karbon nötr 2050 vizyonuna katkı”
Yeni bisiklet paylaşım sistemi, İstanbul’un çevreci ulaşım hedeflerinin önemli bir parçası olacak. Elektrikli bisikletlerle hayata geçirilecek model, İstanbullulara, öğrencilere, misafirlere ve turistlere pratik, hızlı ve güvenli bir ulaşım alternatifi sunacak.