(ANKARA) – Anayasa Mahkemesi, emeklilik döneminde basına yaptığı açıklamaları nedeniyle orduevlerine girişi yasaklanan eski Milli Savunma Bakanlığı Genel Sekreteri emekli Kurmay Albay Ümit Yalım’ın ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine karar verdi. Yalım’a, 34 bin lira manevi tazminat ödenecek.
Anayasa Mahkemesi’nin kararına göre, eski Milli Savunma Bakanlığı Genel Sekreteri emekli Kurmay Albay Ümit Yalım’ın, emekli olduğu dönemde yazılı basına, “astlık üstlük münasebetlerini zedelemeye, amir ve komutanlara karşı güven hissini yok etmeye yönelik” beyanda bulunduğu gerekçesiyle Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) sosyal tesislere girişi iki yıl süreyle yasaklandı.
Yalım, orduevine girmek istediğinde kendisine orduevi ve sosyal tesislere girişi yasaklı olanlar listesinde olduğunun bildirilmesiyle kararı öğrendi.
Emekli Albay Yalım, işlemin iptali talebiyle dava açtı. Ankara 9. İdare Mahkemesi, işlemin iptaline karar verdi.
Davalı idarenin, mahkeme kararına karşı istinaf kanun yoluna başvurması üzerine, Ankara Bölge İdare Mahkemesi 10. İdari Dava Dairesi, Mahkeme kararını kaldırmış ve dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığını belirterek, davanın kesin olarak reddine karar verdi.
“TSK’nın manevi şahsiyetini değil, şahısların eleştirdim”
Yalım, bu kararın kesinleşmesinin ardından Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulundu. Yayımlanan yazılarında TSK’nın manevi şahsiyetinin değil, şahısların eleştirildiğini, eleştirilerinin Ege Denizi’nde yürütülen politikalara ilişkin olduğunu ileri sürerek ifade özgürlüğünün ihlal edildiğini iddia etti.
Anayasa Mahkemesi Yalım’ın, ifade özgürlüğü hakkının ihlal edildiğine, kararın bir örneğinin ifade özgürlüğünün ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere Ankara Bölge İdare Mahkemesi 10. İdari Dava Dairesi’ne gönderilmesine ve başvurucuya net 34 bin lira manevi tazminat ödenmesine hükmetti.
Yüksek Mahkeme’nin gerekçesinde, somut olayda başvurucunun sosyal tesislerden faydalanmasının iki yıl süreyle yasaklanması kendisine tanınan sosyal bir haktan mahrum bırakılması anlamına geldiği belirtildi. Anayasa Mahkemesi’nin daha önce verdiği aynı yöndeki ihlal kararları hatırlatıldı.
Bu kararlarda, sosyal tesislerden yararlanma hakkından mahrum bırakma yaptırımının, emekli ordu mensuplarına hangi şartlarda ve hangi sürelerle uygulanacağı hususunda şekli anlamda bir kanun bulunmadığı değerlendirmesinin yapıldığı belirtildi.
Gerekçede, daha önceki kararlarda, uygulanan yasaklama kararının dayanağı Yönetmelik’in 664. maddesinin, 211 sayılı Kanun’un 98. maddesini açıklayan yasal bir dayanak olarak kabul edilse bile öngörülebilirlik ve belirliliği sağlamaktan uzak olduğunun ifade edildiği aktarıldı.
Bu kararlara konu olaylarla benzerlik arz eden eldeki başvuruda da bu ilkelerden ve ulaşılan sonuçtan ayrılmayı gerektiren bir durum bulunmadığı vurgulandı.