Nöbetçi Eczaneler
Haber: Erva Gün
(TBMM) – TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın bütçesinin görüşmeleri başladı. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, sanayi tesislerini özellikle Marmara Bölgesi’nden, diğer Anadolu şehirlerine taşınmasını amaçladıklarını vurgulayarak sanayi yatırımlarına ilişkin, “2025 yılının ilk on ayında sunduğumuz teşviklerle 1 trilyon 170 milyar lira yatırımın önünü açtık. 270 milyar liraya yakın yatırım büyüklüğüne sahip ve 15 bin nitelikli istihdam oluşturacak 13 büyük ölçekli ve yüksek katma değerli yatırıma proje bazlı devlet desteği sunduk. Son bir yılda doğrudan uluslararası sermaye yatırımları bir önceki yıla göre yüzde 46 artarak 15 milyar 616 milyon dolara erişti” ifadelerini kullandı.
Plan ve Bütçe Komisyonu, AK Parti Samsun Milletvekili Mehmet Muş başkanlığında, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın 2026 yılı bütçesi ve kesin hesabının görüşmeleri için toplandı.
Komisyonda sunum yapan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, dünya ekonomisinde tarife gerilimlerinden bahsederek, Rusya-Ukrayna savaşı ile Orta Doğu’da İsrail saldırganlığının jeopolitik riskleri yükselttiğini dile getirdi.
Avrupa imalat sanayinin pandemiden bu yana toparlanamadığını kaydeden Kacır, Türkiye’nin bölgesel ve küresel gelişmelere karşının büyümesini sürdürdüğünü vurguladı. Yıl sonunda milli gelirin 1,5 trilyon doları, kişi başına düşen gelirin ise 17 bin doları aşmasının öngörüldüğünü aktaran Kacır, şu ifadeleri kullandı:
“Sanayi üretim endeksi pandemi öncesi döneme göre; Almanya’da yüzde 14,7; İtalya’da yüzde 6,9; Fransa’da yüzde 3,3; İspanya’da yüzde 0,5 aşağıda seyrederken; Türkiye’de yüzde 30,6 yükseldi. İmalat sanayii katma değerinde dünyada 14. sıradayız. İlk 9 aylık ihracatımız geçtiğimiz yıla göre yüzde 4,1 artarak 200 milyar doları aştı. Yüksek teknolojide yüzde 12,7; orta-yüksek teknolojide yüzde 9,9 ihracat artışı kaydettik. İhracatımız; savunma ve havacılıkta yüzde 39,3, otomotivde yüzde 12,3, gemi sanayiinde yüzde 8,7, demir ve demirdışı metallerde yüzde 6,3, elektrik ve elektronikte yüzde 5,7, mücevherde yüzde 14,3, kimyevi maddelerde yüzde 5,3 yükseldi.
“Togg, yüzde 25’in üzerinde pazar payıyla elektrikli otomobil segmentinde lider oldu”
Yerli ve milli elektrikli otomobilimiz Togg, üretimine hız kesmeden devam ediyor. Bugüne kadar 75 binden fazla Togg yollara çıktı. Togg, satışa çıktığı günden bu yana elde ettiği yüzde 25’in üzerinde pazar payıyla elektrikli otomobil segmentinde lider oldu. Togg sedan modeli T10F’nin üretimi bu yıl başladı. İmalat sanayiinin verimlilik, kapasite ve ölçek ihtiyaçlarını çözerek, kriz ve şoklara karşı dayanıklılığı artıracağız. İmalat sanayi ihracatımızı 2030 yılında 400 milyar dolara çıkaracağız.
Ergene Havzası’nda derin deşarj kolektör hattı için 17 milyar 288 milyon lira kaynak aktarıldı
Kacır, Türkiye Yeşil Sanayi Projesi ile 2 bin 367 KOBİ’nin 9 milyar lira tutarında yeşil sanayi yatırımını KOSGEB’le desteklediklerini belirtti. Dünya Bankası ile sürdürülen ‘Türkiye Organize Sanayi Bölgeleri Projesi’nde bu yıl Organize Sanayi Bölgeleri’ne 1,8 milyar lira kaynak sağlandığını ve 4 altyapı projesinin tamamlandığını dile getirdi. Kacır, şöyle devam etti:
“Önümüzdeki yıl 8,4 milyar lira kaynak ile 33 OSB’de 42 altyapı projesini bitireceğiz. Ergene Havzası Koruma Eylem Planı’nda hizmete alınan 6 atık su arıtma tesisi ve derin deşarj kolektör hattı için 17 milyar 288 milyon lira kaynak aktardık. Yeşil Dönüşüm Programı’yla imalat sanayiimizdeki firmaların döngüsel ekonomi, atık yönetimi, kaynak verimliliği, karbon salınımını azaltmaya dönük yatırım projelerine 180 milyon liraya kadar nakit destekler, yatırımların yüzde 40’ına kadar vergi indirimi sağlıyoruz.”
2024 yılında dünyada satılan her 3 İHA’nın 2’sini Türk firmaları üretti
Savunma sanayi alanında son bir yılda 123 savunma sanayii yatırımı için teşvik belgesi düzenlediklerini, 87,7 milyar lira yatırımın önünü açtıklarını aktaran Kacır, şöyle sürdürdü:
“Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde AK Parti iktidarları döneminde dev bir savunma sanayii ekosistemi inşa ettik. 2024’de savunma sanayiinde 22 bin çalışanın istihdam edildiği 78 Ar-Ge ve Tasarım Merkezi’ne 54 milyar lira, teknoparklarımızda 7 bin 557 çalışanla faaliyetlerini sürdüren 331 girişime 7,3 milyar lira destek sağladık. Geçtiğimiz yıl dünyada satılan her 3 Askeri İnsansız Hava Aracı’nın 2’sini Türk firmaları üretti. Dünyada kendi savaş gemisini tasarlayan, geliştiren, üreten 10 ülkeden biriyiz.”
“İMECE için geliştirdiğimiz yüksek çözünürlüklü elektro-optik kamerayla üretici ülkelerden biri olduk”
“Güçlü ve tam bağımsız Türkiye’nin yerini uzayda tahkim ediyoruz” diyen Kacır, şöyle devam etti:
“Hizmete aldığımız ilk milli haberleşme uydumuz TÜRKSAT 6A’nın ardından yeni haberleşme uydumuz TÜRKSAT 7A ve yüksek çözünürlüklü yeni nesil gözlem uydularımız İMECE-2 ve İMECE-3’ün üretimiyle uzayda varlığımızı güçlendireceğiz. Milli gözlem uydumuz İMECE için geliştirdiğimiz yüksek çözünürlüklü elektro-optik kamerayı ihraç ederek küresel uydu sistemleri pazarında üretici ülkelerden biri olduk. Ülkemizde yeni uzay girişimlerinin filizlenmesini hızlandıracak Uzay Teknopark’ını ODTÜ ile kuruyoruz. Uzay teknolojilerinde faaliyet gösteren 20 Ar-Ge merkezinde ve teknoparklardaki 290 girişimde 23 bin 31 kişinin istihdamını destekliyoruz. Milli Uzay Programı’nın ilanından bu yana uzay ve havacılık alanında 25 binden fazla bilim insanı, araştırmacı ve gencimizin yer aldığı projelere katkı sunduk.”
“Sanayi tesislerinin Marmara Bölgesinden, Anadolu şehirlerine taşınmasını amaçlıyoruz”
Yatırım ve kaynaklara ilişkin değerlendirmelerde bulunan Kacır, “Kapasite fazlası olan sektörlerde verimli olmayacak yatırımları teşvik kapsamından çıkardık” dedi. Yatırım kredilerine sunulan finansman desteğinin üst sınırını Merkez Bankası politika faizinin 4/10’üne ve 240 milyon liraya yükselttiklerini aktaran Kacır, şu ifadeleri kullandı:
“Özkaynakla gerçekleşen yatırımları finansman desteği kapsamına aldık. Teşvik belgesi alan yatırımlara yatırım tutarlarının yüzde 50’sine kadar kurumlar vergisi indirimi ile makine ve teçhizat alımlarında gümrük vergisi ve KDV muafiyeti sağlıyoruz. Sanayi tesislerinin özellikle Marmara Bölgesi’nden, diğer Anadolu şehirlerine taşınmasını amaçlıyoruz. 2025 yılının ilk on ayında sunduğumuz teşviklerle 1 trilyon 170 milyar lira yatırımın önünü açtık. 270 milyar liraya yakın yatırım büyüklüğüne sahip ve 15 bin nitelikli istihdam oluşturacak 13 büyük ölçekli ve yüksek katma değerli yatırıma proje bazlı devlet desteği sunduk. Son bir yılda doğrudan uluslararası sermaye yatırımları bir önceki yıla göre yüzde 46 artarak 15 milyar 616 milyon dolara erişti.”
Deprem bölgesinde 2026 yılında bin 800’den fazla iş yeri inşa edilecek
Kacır, deprem bölgesinde yapılan yatırımlara da değinerek, “Yıl sonuna kadar Kahramanmaraş ve Hatay’da 136 iş yerinin daha inşasını tamamlayacağız. 2026’da bin 800’den fazla iş yerini daha inşa edeceğiz. 2023 Şubat ayında yaşadığımız deprem felaketlerinden bu yana deprem illerimizdeki OSB’ler ve sanayi sitelerine sağladığımız kaynak 23 milyar liraya erişti. Depremden zarar gören sanayicilerimiz için Kahramanmaraş, Gaziantep ve Malatya’da 936 iş yerinin inşasını bu yıl tamamladık. Depremden yoğun olarak etkilenen 65 ilçemizde gerçekleştirilen yatırımları en üst seviyede destekliyoruz. Bu kapsamda, 245 milyar lira yatırım büyüklüğüne sahip, 70 bin 212 kişiye istihdam sağlayacak bin 584 yatırım için teşvik belgesi düzenledik” diye konuştu.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile bağlı kuruluşlara 2024 yılında Bütçe Kanunu ile 127 milyar 123 milyon 648 bin lira ödenek verildiğini belirten Kacır, “Yıl içerisinde yapılan eklemelerle 169 milyar 264 milyon 622 bin 112 liraya ulaşan ödeneğin, 158 milyar 802 milyon 291 bin 503 liralık kısmı bütçe giderine dönüştü. 1 milyar 76 milyon 20 bin 475 liralık kısmı ise 2025 yılı bütçesine devretti” ifadelerini kullandı.