Nöbetçi Eczaneler
(TBMM) – TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Gençlik ve Spor Bakanlığı bütçesi görüşmelerinde konuşan CHP Komisyon Sözcüsü Veli Ağbaba, Türkiye’de 15-35 yaş arasındaki gençlerin büyük bölümünün ne eğitimde ne istihdamda olduğunu belirterek, “Avrupa’da bu oran tek haneli rakamlardayken bizde yüzde 25,9. Hollanda’da 4,9, İzlanda’da 5, İsveç’te 6, Almanya’da 8,7. Avrupa Birliği ortalaması yüzde 11,1 iken bizde bu oran 2,5 kat fazla” dedi.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, AK Parti Samsun Milletvekili Mehmet Muş başkanlığında, Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın 2026 bütçesi ve kesin hesabının görüşmeleri devam ediyor.
CHP’li Ağbaba, Türkiye’nin en önemli meselelerinden birinin genç işsizliği olduğunu vurgulayarak, öğrencilerin geçim sıkıntısına şu sözlerle dikkat çekti:
“Öğrencilere verilen günlük 100 lira ile bir simit 20, bir çay 30 lira. İki öğün simit-çay yese anca yetişiyor. Bir kahve 200 lira, sosyalleşme bile lüks haline geldi 2013’te burs miktarı 157 dolara denk gelirken, 2025’te 78 dolara gerilemiş durumda. 2005’te bursla 5,67 gram altın alınabiliyorken, şimdi 0,61 gram alınabiliyor. 2005’te bursla 275 simit ve çay alınabiliyorken, 2025’te sadece 43 tane alınabiliyor. KYK bursu 2004’te asgari ücretin yüzde 30’una denk gelirken, bugün yüzde 13’üne düştü. 2021’de 650 lira KYK bursuyla 198 öğle yemeği alınabiliyordu, 2025’te bu sayı 85’e düştü. 2006’da bursla 33 tiyatro bileti alınabilirken, şimdi sadece 9. Öğrencilerin bu paralarla sosyal etkinliğe katılması mümkün değil.”
“Uyuşturucuya ayrılan bütçe 60 milyon lira bile değil”
Uyuşturucuyla mücadele için ayrılan bütçenin yetersiz olduğunu vurgulayan CHP’li Ağbaba, “Bağımlılıkla mücadeleye 59,4 milyon lira bütçe ayırmışsınız. 300 milyar liralık bütçenin on binde ikisi. Emniyetin bütçesi 9,4 milyar, Sağlık Bakanlığı’nın 5,5 milyar. Oysa bağımlılığın başlamaması için en büyük bütçe size verilmeliydi. Basında 12-13 yaşında evlatlarımızın uyuşturucuya başladığını görüyoruz. 2024 yılında uyuşturucu olay sayısı bir önceki yıla göre yüzde 20 artmış. Yakalanan metanfetamin yüzde 54, eroin yüzde 31, kokain yüzde 23 artmış durumda. Gençlik ve Spor Bakanlığı bu gelişmeyi sadece izliyor” diye konuştu.
“Tarikat ve cemaat yurtları Türkiye içinh tehlike”
Yurt sorununa da değinen Ağbaba, devletin yurt ihtiyacı olan 4 milyon öğrenciden sadece yüzde 24,4’üne yurt sağlayabildiğini belirterek, şöyle konuştu:
“Vakıf ve dernek yurtları 2006’da 1.723 iken, 2024’te 3.522’ye çıktı. Özellikle maddi yoksulluk çeken çocuklarımız yine tarikat ve cemaatlerin yurtlarına mecbur bırakılıyor. Devletin binaları 49 yıllığına bu vakıf ve derneklere bedelsiz tahsis ediliyor. Karşılığında kira alınmıyor. Neden devlet yurtları olarak açılmıyor. Bu yurtlar Türkiye için tehlike. Çünkü geçmişte FETÖ yurtlarında da aynı durum yaşandı. Fakir fukara çocukları mecburen o yurtlarda kalıyordu. Bugün aynı tablo yeniden oluşuyor. O yurtlardan yetişen insanlar Meclis’i bombaladı, masum insanları katletti. Devletin bu tarikatlardan uzak durması gerekir.”
DEM Partili Kaya’dan Bakan Bak’a Amedspor örneği
DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Adalet Kaya ise spor alanında ayrımcılık ve şiddet olaylarının sürdüğünü vurguladı. Kaya, konuşmasında özellikle Diyarbakır’ın Amedspor kulübünün ırkçı ve ayrımcı saldırılara maruz kaldığını ve kulübün faaliyete geçtiği ilk günden beri bu saldırıların devam ettiğini belirtti. Kaya, Meclis Wi-Fi ağı üzerinden “Amedspor” araması yapıldığında kulübün internet sitesine erişim sağlanamadığını aktararak, baskının “kurumsallaştığın” ifade etti.
Federasyonun verdiği cezaların tutarsız ve caydırıcı olmadığını vurgulayan Kaya, bunun bir zihniyet ve anlayışın süreklileştirilmesine yol açtığını söyledi. Milletvekili ayrıca, Amedspor taraftarlarının toplumsal olaylara duyarlılık gösterdiğini ve federasyon tarafından engellemelerle karşılaştıklarını ifade etti. Kaya, Rojin Kabaiş cinayetine dikkat çekmek isteyen taraftarların pankart açma girişimlerinin engellendiğini hatırlattı.
“Amatör kadın spor kulüplerinin maddi yetersizlikler nedeniyle faaliyetlerini sürdürmekte zorlanıyor”
Konuşmasında cinsiyetçiliğin spor alanlarında yaygın olduğuna da değinen Kaya, amatör kadın spor kulüplerinin maddi yetersizlikler nedeniyle faaliyetlerini sürdürmekte zorlandığını aktardı. Kadın sporcuların erkeklere kıyasla dezavantajlı olduğunu belirten Kaya, kadın futbol takımlarının amatörlükten çıkarılarak profesyonel lige geçirilmesi ve maddi olarak desteklenmesi gerektiğini vurguladı. Kaya, sporun her alanında kadınların erişimi ve katılımının artırılmasının kültürel dönüşüme katkı sağlayacağını belirterek, sporcu, antrenör ve yönetici kadın sayısının artırılması ve eşitlikçi politikaların yaygınlaştırılması çağrısında bulundu.
Özlale’den “sosyal dışlanma” uyarısı
CHP İzmir Milletvekili Ümit Özlale ise Türkiye’deki gençlerin hem yoksulluk hem de sosyal dışlanma riski altında olduğunu vurguladı. Özlale, konuşmasında bütçe hedefleri ile sahadaki durum arasında ciddi uyumsuzluk bulunduğunu belirterek, gençlere yönelik istihdam ve eğitim imkanlarının yetersizliğine dikkat çekti. Milletvekili, Türkiye’deki gençlerin durumu açısından Güney Afrika, Guatemala, Rwanda, Filistin, Sırbistan Adaları ve Kolombiya gibi az gelişmiş ülkelerle karşılaştırıldığını söyledi.
“Türkiye’deki yoksulların yarısı 25 yaşın altında”
Türkiye’deki yoksulların yarısının 25 yaşın altında olduğunu ifade eden Özlale, gençlerin sadece maddi açıdan değil, aynı zamanda sosyal hayattan dışlanma riskiyle de karşı karşıya olduğunu belirtti. Avrupa Birliği ülkeleri ile kıyaslandığında, Türkiye’de sosyal dışlanma riski taşıyan genç sayısının oldukça yüksek olduğuna dikkat çekti.
Özlale, TÜİK verilerini de paylaşarak, 2,13 milyon gencin evinde bilgisayar olmadığını, 853 bininin internet bağlantısı bulunmadığını, 1,29 milyon gencin eskimiş giysiler yerine yenisini alamadığını, 1,13 milyon gencin ikinci bir ayakkabı sahibi olamadığını, 1,7 milyon gencin ücretli boş zaman faaliyetlerine katılamadığını ve 1,44 milyon gencin küçük de olsa tasarruf yapamadığını aktardı.
Gençlik programlarına önümüzdeki üç yıl için ayrılan bütçenin yetersiz olduğunu belirten Özlale, bölgesel kalkınma bütçesinin de giderek azalacağını vurguladı. “Bu gençler kendilerini dışlanmış hissettikleri zaman, yoksulluğun yanı sıra yoksun hissettiklerinde, kötü alışkanlıkların malzemesi olarak görüyorlar” diyen Özlale, bütçedeki uyumsuzlukların giderilmesi gerektiğini söyledi.
CHP’li Bakırlıoğlu’ndan Bakan Bak’a: “Yasal kumarda bir sakınca görmüyor musunuz?”
CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu ise konuşmasında yasa dışı bahise dikkat çekti. Açıklanan eylem planını çok geç kalınmış bir adım olarak nitelendiren Bakırlıoğlu, elindeki telefondan Milli Piyango İdaresi’nin internet sitesi üzerinden oynanan bahis oyunlarını gösterdi. Bakırlıoğlu, ayrıca bahis reklamlarına da işaret eden, “Bunlara ilk adım yasal mecralarda atılıyor. Yasal kumarda bir sakınca görmüyor musunuz” diye sordu.
Akay: “Uyuşturucu etkin bir mücadele için insan kaynağı kadar bütçe desteği de hayati önemde”
CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akay, Gençlik ve Spor Bakanlığı’na bütçeden ayrılan payın geçen yıla göre 68 milyar lira arttığını ancak bu artışın yüzde 29 olan enflasyonun altında kaldığına dikkat çekerek “Gönül isterdi ki Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın ne kadar önemli olduğu düşünülerek, enflasyonun üzerinde bir artış yapılabilsin. Çünkü gençlik, spor, eğitim ve bağımlılıkla mücadele gibi kritik alanları bünyesinde barındıran bu Bakanlık, ülkemizin geleceği açısından son derece stratejik bir konumdadır” dedi.
Bağımlılıkla mücadeleye ayrılan kaynağın 59 milyon lira olduğunu belirten Akay, “Bu kadar kritik bir başlıkta ayrılan payın azalması kabul edilemez. Uyuşturucu kullanımı artarken, suç örgütleri cirit atarken, emniyet güçlerimiz büyük bir özveriyle mücadele ederken, bütçe desteğinin güçlendirilmesi bir zorunluluktur. Etkin bir mücadele için insan kaynağı kadar bütçe desteği de hayati önemdedir” diye konuştu.