Nöbetçi Eczaneler
(ANKARA) – Uluslararası Af Örgütü, Colorado Boulder Üniversitesi’nden Better Planet Laboratory (BPL) ile birlikte yayımladığı yeni raporla, fosil yakıt altyapısının dünya genelinde en az iki milyar insanın sağlığını ve geçim kaynaklarını tehdit ettiğini bildirdi.
“Çıkararak yok olmak: Fosil yakıtların yaşam döngüsü hayatı, doğayı ve insan haklarını nasıl tehdit ediyor?” başlıklı rapora göre, kömür, petrol ve doğalgaz altyapısına yakın yaşayan milyonlarca kişi kanser, kalp-damar hastalıkları ve doğumla ilgili sağlık sorunları gibi ciddi risklerle karşı karşıya bulunuyor.
Rapor, dünya genelinde 170 ülkede faaliyet gösteren 18 binden fazla fosil yakıt tesisinin 5 kilometre çevresinde iki milyar insanın yaşadığını, bunların 520 milyonunun çocuk olduğunu ortaya koydu. En az 463 milyon kişi ise bu tesislerin bir kilometre yakınında, en yüksek sağlık ve çevre risklerinin olduğu bölgelerde yaşıyor.
Yerli halklar ve ekosistemler orantısız şekilde etkileniyor
Af Örgütü’ne göre küresel fosil yakıt altyapısının yüzde 16’sından fazlası yerli halkların topraklarında bulunuyor. Bu durum, yerli toplulukları ve kritik ekosistemleri “gözden çıkarılmış bölgeler” haline getiriyor. Mevcut sahaların en az yüzde 32’si bir veya birden fazla “kritik ekosistemle” çakışıyor.
Colorado Boulder Üniversitesi bünyesinde faaliyet gösteren Daha İyi Gezegen Labaratuarı (BPL) verilerine göre, hali hazırda 3 bin 500 yeni fosil yakıt sahası inşa halinde ve proje aşamasında. Bu genişlemenin en az 135 milyon kişiyi daha risk altına soktuğu belirtiliyor.
Af Örgütü Genel Sekreteri Agnès Callamard, “Sürekli genişleyen fosil yakıt endüstrisi milyarlarca insanın yaşamını tehlikeye atıyor ve iklim sistemini geri döndürülemez biçimde değiştiriyor. Bu rapor, devletlerin ve şirketlerin küresel ekonomiyi ‘fosilden arındırmak’ zorunda olduğunu gösteren ek kanıtlar sunuyor. Fosil yakıt çağı artık sona ermeli” ifadelerini kullandı.
“Savunucular suçlu gibi gösterilmemeli”
Af Örgütü İklim Adaleti Araştırmacısı Candy Ofime, çevreyi savunan insan hakları savunucularının baskı altında olduğunu belirterek, “Devletler, çevre savunucularına yönelik tehditleri soruşturmalı ve güvenli şekilde çalışmalarını sağlayacak güçlü koruma programlarını hayata geçirmelidir” dedi.
“Dünya liderleri yükümlülüklerini yerine getirmeli”
Callamard, raporun sonunda, fosil yakıt endüstrisinin on yıllardır “insani gelişme için gerekli olduğu” yönündeki argümanlarını eleştirerek, “Bu şirketler ekonomik büyüme bahanesiyle çevreyi ve insan haklarını yok ediyor. Dünya liderleri artık yükümlülüklerini yerine getirmeli; insanlık kazanmalı” diye konuştu. Uluslararası Af Örgütü, devletlere Fosil Yakıtların Yayılmasını Önleme Anlaşması’nın kabul edilmesi çağrısında bulundu.