Haber: Ogün AKKAYA – Erva Gün
(TBMM) – Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın 2026 yılı bütçe görüşmelerinde konuşan CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, “Avrupa Birliği ülkeleri içinde en yüksek enflasyona sahibiz. Dünyada enflasyonda 5. veya 6. sıradayız. G20 ülkeleri arasında gıda enflasyonu zirvesindeyiz. 4 kişilik ailenin açlık sınırı 28 bin 412 TL, yoksulluk sınırı 92 bin 547 TL. Avrupa’da asgari ücretle karşılaştırdığımızda en düşük asgari ücret sahibiyiz. Nobel Ekonomi Ödülü’nü Türkiye’deki emeklilere verin. 16 bin 681 TL ile yaşıyorsa her türlü ödülü hak ediyor” dedi.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, Samsun Milletvekili Mehmet Muş başkanlığında, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın 2026 yılı bütçesi ve kesin hesap görüşmeleri için toplandı.
CHP’li Ağbaba: Türkiye “Yoksullar Cumhuriyeti”
CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın bütçe görüşmeleri sırasında yaptığı konuşmada, son 10 yılda yanlış politikalar neticesinde gelir bölüşümü, adaletsizlik ve çalışma hayatındaki dengenin bozulduğunu ifade etti. Ağbaba, Çalışma Bakanlığı üzerinden Türkiye’ye “Yoksullar Cumhuriyeti” denilebileceğini belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:
“2023 Mayıs seçimleri üzerinden 30 ay, 2,5 yıl geçti. Ne dediniz, ne yaptınız? Her günde, her bütçede sizlere hatırlatmaya devam edeceğim. Emekliye enflasyonu ezdirmeyeceğiz dediniz. BAĞ-KUR’luların prim günü 9 binden 7 bin 200’e indireceğiz dediniz. Tweet attınız. Propaganda yaptınız. Stajyer ve çıraklığı sigorta başlangıcına dahil edeceğiz dediniz. Taşeronda kadroya geçmeyenleri kadroya alacağız dediniz. Tüm memurlara 3.600 ek gösterge vereceğiz. Memur emeklilerine seyyanen zam yapacağız dediniz.”
“Resmi enflasyona göre hesaplarsak asgari ücretin 10 aylık reel kaybı 6 bin 328 TL”
Asgari ücret ve enflasyon verilerini de değerlendiren Ağbaba, Ocak 2025’te 22 bin 104 TL olarak belirlenen asgari ücretin Temmuz ayında artırılmadığını, 2 yıldır zam yapılmadığını belirterek şunları söyledi:
“Bakın, asgari ücret dana etine göre 6 bin 529 TL kaybetmiş. Tavuk etine göre 15.000 TL, beyaz peynire göre 8 bin 957 TL, yumurtaya göre 6 bin 14 – 6 bin 417 TL, domatese göre 6 bin 842 TL alım gücünde kaybetmiş. Üstelik son 2 ayda erime devam edecek. Yıl sonuna kadar asgari ücret diye bir şey kalmayacak. Resmi enflasyona göre hesaplarsak asgari ücretin 10 aylık reel kaybı 6 bin 328 TL.”
“Avrupa’da asgari ücretle karşılaştırdığımızda en düşük asgari ücret sahibiyiz”
Ağbaba, Türkiye’de gıda ve emekli maaşlarının durumunu da eleştirerek, Avrupa ülkeleri ve G20 karşılaştırmaları üzerinden değerlendirmelerde bulundu:
“Enflasyon da çok uzun süredir yüksek. Avrupa Birliği ülkeleri içinde en yüksek enflasyona sahibiz. Dünyada enflasyonda 5. veya 6. sıradayız. G20 ülkeleri arasında gıda enflasyonu zirvesindeyiz. 4 kişilik ailenin açlık sınırı 28 bin 412 TL, yoksulluk sınırı 92 bin 547 TL. Avrupa’da asgari ücretle karşılaştırdığımızda en düşük asgari ücret sahibiyiz.”
SGK dengeleri ve emekli maaşları hakkında da konuşan Ağbaba, şu ifadeleri kullandı:
“Emekli 16 bin 681 TL maaş alıyor. Ankara’da en düşük kira Sincan’da zemin katta 17 bin 500 TL. Emekli maaşı 16 bin 600 TL. Kış gelince doğalgaz faturası, akşamdan akşama yakarsa bi 247 TL. İki kişinin elektrik masrafı 650 TL. Haftalık gıda alışverişi 16 bin TL, pazar alışverişi 3 bin 200 TL, su 550 TL. Bunun toplam maliyeti 39 bin 147 TL. Burada giyim yok, yol yok, araba yok, ilaç yok, doktor yok, katkı payı yok. Nobel Ekonomi Ödülü’nü Türkiye’deki emeklilere verin. 16 bin 681 TL ile yaşıyorsa her türlü ödülü hak ediyor.”
Ağbaba, ayrıca Türkiye’de gelir eşitsizliğine de dikkat çekerek, “Eurostat verilerine göre Türkiye gelir eşitsizliğinde Avrupa birincisi. En yüksek yüzde 20’lik gelir grubunun toplam gelirden aldığı pay yüzde 48,5; en düşük gelire sahip yüzde 20’lik grubun aldığı pay ise yüzde 6,3. En düşük yüzde 20’lik gelir grubunun fert başına yıllık geliri 60 bin 997 TL. Nüfusun beşte biri yani 17 milyon 200 bin kişi bu parayla geçimini sürdürmeye çalışıyor” dedi.
Vergi dilimleri, işsizlik ve gençlerin konut erişimi gibi sorunları da gündeme getiren Ağbaba, şunları kaydetti:
“DİSK verilerine göre Eylül 2024’te 10 milyon 450 bin olan geniş tanımlı işsiz sayısı Eylül 2025’te 11 milyon 705 bine çıkmış. 15-35 yaş arasında 6 milyonun üzerinde ev genci var. Türkiye’nin en yakıcı sorunlarından biri de bu. Bir asgari ücretli ev alamıyor. En kötü ev 4 milyondan başlıyor. 180 ay, hiçbir şey yemeden öderse 15 yıl sonra ev sahibi olabiliyor.”
Usta: Kocaeli’nde bir parfüm atölyesinde çıkan yangın Türkiye’nin bir özeti
İYİ Parti Samsun Milletvekili Erhan Usta, bütçede yaptığı konuşmada, Türkiye’deki kayıt dışı istihdam oranının yüksekliğine dikkat çekti. Usta, kayıt dışı istihdamın ekonomide ciddi bir haksız rekabet yarattığını belirterek, Bakanlığın bu konuda yürüttüğü çalışmaların ve çözüm planlarının yetersiz kaldığını ifade etti.
Usta, kayıt dışı istihdamın Türkiye ekonomisinin temel yapısal sorunlarından biri olduğunu vurgulayarak, bu durumun hem sosyal güvenlik sistemine hem de işletmeler arasındaki rekabet koşullarına zarar verdiğini söyledi. “Bununla ilgili ne yaptığınızı, nasıl geliştiğini, temelinde ne olduğunu ve bu işi nasıl çözeceğinizi daha fazla dinlemek isterdik. Çünkü kayıt dışı istihdam ekonomide haksız rekabete yol açıyor” dedi.
Usta, iş cinayetlerinin önlenmesinin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın asli görevlerinden biri olduğunu belirtti. Kocaeli’nde bir parfüm atölyesinde çıkan yangında 6 kişinin hayatını kaybetmesini hatırlatan Usta, “Oradaki yaş durumuna da bakarsanız aslında Türkiye’nin bir özeti. Ama bu konularda hem faaliyetleriniz hem de bunları daha etkili bir şekilde nasıl çözeceğiz, bunların üzerine nasıl gideceğiz hususunda da bize daha fazla şey söylemenizi ben beklerdim” ifadelerini kullandı.
Usta, iş güvenliği önlemlerinin sahada yeterince etkin uygulanmadığını, bu konuda hem denetim hem de önleyici faaliyetlerin artırılması gerektiğini söyledi.
“Güya eğitimli insanımız var. Elinde diploması var fakat becerisi yok”
Usta, Türkiye’de iş gücü piyasasında beceri eksikliğinin ciddi bir sorun haline geldiğini vurguladı. Geniş tanımlı işsiz sayısının yaklaşık 12 milyon olduğunu hatırlatan Usta, buna rağmen birçok işverenin “çalıştıracak eleman bulamıyoruz” dediğini belirtti.
“Bir sürü eğitimli, güya eğitimli insanımız var. Elinde diploması var fakat becerisi yok. Bu insanlara beceri kazandırmamız lazım. Dünya bunu çözmüş; iki, üç, beş aylık kurslarla bu yapılabilir. Ara eleman, ara teknisyen meselesi olarak adlandırılan bu konuyu çözmemiz lazım” diyen Usta, Bakanlıktan bu konuda somut veriler ve ilerleme raporları beklediklerini ifade etti.
Usta, Bakanlığın iş gücüne beceri kazandırma politikalarının ne aşamada olduğunu, bu süreçte kaç kişiye hangi becerilerin kazandırıldığını rakamlarla açıklaması gerektiğini söyledi. Utsa, “Burada ne kadar, ne kazandırdınız bize? Bu sorunu nasıl çözdünüz, ne aşamadasınız? Rakamlarla analiz ederek bize söylemenizi bekleriz” diyerek, planlama ve sonuç odaklı bir istihdam politikasının önemine dikkat çekti.

